ઉનાળુ તરબુચની (watermelon) ખેતી
તરબુચનું (watermelon) વાવેતર ભારતમાં દરેક પ્રદેશમાં થાય છે. તરબુચ આશીર્વાદ સમાન છે કારણ કે પાકા ફળો પાણીની ગરજ સારે છે. જેથી તરબુચને રણનું અમૃત તરીકે… Read More »ઉનાળુ તરબુચની (watermelon) ખેતી
તરબુચનું (watermelon) વાવેતર ભારતમાં દરેક પ્રદેશમાં થાય છે. તરબુચ આશીર્વાદ સમાન છે કારણ કે પાકા ફળો પાણીની ગરજ સારે છે. જેથી તરબુચને રણનું અમૃત તરીકે… Read More »ઉનાળુ તરબુચની (watermelon) ખેતી
મગફળી (groundnut) એ તેલીબિયાં પાકોનો રાજા ગણાય છે. હાલમાં ૧૦૦ થી વધુ દેશોમાં મગફળીનું વાવેતર થાય છે. દુનિયામાં મગફળી ઉગાડતા દેશોમાંથી સૌથી વધારે ૬૫ થી… Read More »ઉનાળુ મગફળીની (summer groundnut) ખેતી
આંબાની ખેતી ગુજરાતમાં એક મહત્ત્વનું સ્થાન ધરાવે છે. હાલમાં ગુજરાતના બધાજ રાજ્યોમાં આંબાની ખેતી થાય છે. છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી આંબાની ખેતી દરમ્યાન ફળનું ખરણ એટલે… Read More »આંબામાં ફળનું ખરણ અટકવાના ઉપાય
ખેડૂતમિત્રો રાઈના (mustard) પાકમાં રોગ અને જીવાતનું અસરકારક નિયંત્રણ કરવું જરૂરી છે. રાઈના(mustard) પાકમાં થતા વિવિધ રોગ અને જીવાતનું નિયંત્રણ કેવી રીતે કરવું એ જાણો.… Read More »રાઈમાં જીવાત અને રોગનું નિયંત્રણ (Insect and Disease Control in Mustard)
ખેડૂતમિત્રો જીરાના (cumin) પાકમાં રોગ અને જીવાતનું અસરકારક નિયંત્રણ કરવું જરૂરી છે. જીરાના(cumin)પાકમાં થતા વિવિધ રોગ અને જીવાતનું નિયંત્રણ કેવી રીતે કરવું એ જાણો. મોલો… Read More »જીરામાં જીવાત અને રોગનું નિયંત્રણ (Insect and Disease Control in Cumin)
જો ઘંઉના (wheat) પાકમાં જીવાત અને રોગોનું સમયસર નિયંત્રણ ના કરવામાં આવે થઈ ખેડૂતોને ઘણું નુકસાન થઇ શકે છે. ઘંઉમાં (wheat) થતા રોગ જેવાકે સુકારો… Read More »ઘઉંના પાકમાં જીવાત અને રોગોનું નિયંત્રણ (Insect and Disease control in wheat)
મુખ્ય રોકડીયા પાકોમાં આગવું સ્થાન ધરાવતા કપાસના પાકને ખેડૂતો ‘સફેદ સોનું’ પણ કહે છે. કપાસની ખેતીમાં બદલાતા જતા પરિબળો જેવા કે, નવી જાતોની આડેધડ વાવણી,… Read More »કપાસની ગુલાબી ઈયળના (pink worm) જીવનચક્રનું નિયંત્રણ
શેરડી (sugarcane) એક મહત્ત્વનો લાંબા સમયનો રોકડિયો પાક છે. કૃષિવિશ્વનો અથવા કૃષિ આધારિત ઉધોગોમાં ખાંડ ઉદ્યોગ બીજા ક્રમનો અગત્યનો ઉધોગ છે. સંશોધન દ્વારા સુધારેલ જાતો… Read More »શેરડીની વૈજ્ઞાનિક ખેતી (sugarcane cultivation)
વૃક્ષોની સધન ખેતી તથા પરંપરાગત ખેતીની સાથે વૃક્ષની ખેતી તે બન્ને બાબતો આપણા દેશના ખેડૂત માટે ખૂબ જુની છતાં એક રીતે નવી બાબત છે. ફળોની… Read More »આમળાની (Indian gooseberry) નફાકારક ખેતી
બટાટા (potato) એક અગત્યનો શાકભાજીનો રોકડીયો પાક છે. ધાન્ય પાકોની સરખામણીમાં એકમવિસ્તાર અને ઓછા સમયમાં વધુ ઉત્પાદન આપે છે. આ પાક એકમ વિસ્તારમાંથી ઘઉં કરતા… Read More »બટાટાની (potato) વૈજ્ઞાનિક ખેતી પદ્ધતિ
ઘંઉએ (wheat) માનવજાતના ખોરાક તરીકે વપરાશમાં આવતો ખૂબ જ અગત્યનો ધાન્ય વર્ગનો પાક છે. ભારતમાં ઘઉંની ત્રણ પ્રજાતિ ટ્રીટીકમ એસ્ટીવમ (પિયત), ટ્રીટીકમ ડયુરમ (બિનપિયત) અને… Read More »પિયત ઘંઉની (wheat) વૈજ્ઞાનિક ખેતી
દેશમાં ચોમાસુ ડુંગળીનું (Kharif onion) વાવેતર અંદાજે એક લાખ હેકટરમાં થાય છે. જયાં ઓછો વરસાદ પડતો હોય તેવા મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક, રાજસ્થાન, હરીયાણા, બિહાર, તમિલનાડુ તેમજ… Read More »ચોમાસુ ડુંગળીની (Kharif onion) વૈજ્ઞાનીક ખેતી
બાજરી (pearl millet) એ ગુજરાત રાજયનો અગત્યનો ધાન્ય પાક છે. અને બીજા ધાન્યપાકોની સરખામણીમાં ભેજની ખેંચની પરિસ્થિતિનો સૌથી વધારે પ્રતિકાર કરી શકે છે. આથી મુખ્યત્વે… Read More »બાજરાની ચોમાસુ ખેતી પધ્ધતિ (Kharif pearl millet cultivation)
શેઢા ઉપર વૃક્ષો કેમ ઉગાડવા જોઈએ ? શેઢા ઉપર વૃક્ષો વાવવાથી સીધો પવન કે જે આપણા પાકને નુકશાન કરે છે, જો વૃક્ષો વાવેલા હોય તો… Read More »શેઢા પાળા પર કેવા વૃક્ષો વાવવા
પંચતારક હોટલો, રેસ્ટોરંટ અને ઘરેલુ લીલા શાકભાજીમાં મશરૂમનો (mushroom) વપરાશ સારા એવા પ્રમાણમાં વધવા લાગ્યો છે. સૂપમાં, પંજાબી શાકભાજીમાં, સલાડમાં, પુલાવમાં, પકોડા – પીઝામાં તેમજ… Read More »ટૂંકા ગાળામાં વધુ કમાણી આપતા પાક મશરૂમની (mushroom) ખેતી
આંતર પાક પધ્ધતિ (mix farming) એટલે શું? એકજ ખેતરમાં એકજ સમયે, એક થી વધારે પાકોને જુદી જુદી હારમાં જરૂરીયાત મુજબના અંતરે વ્યવસ્થિત આયોજન કરી પાકોનું… Read More »કપાસમાં આંતર પાક પધ્ધતિ (mix farming) દ્વારા વધુ કમાણી
ફળપાકોમાં ૫પૈયા (papaya) એક અગત્યનો ટુંકાગાળાનો રોકડીયો પાક છે. ગુજરાત રાજયમાં ૫પૈયાનું વાવેતર ડાંગ જીલ્લા સિવાય રાજયનાં બધા જ જીલ્લાઓમાં વત્તા ઓછા પ્રમાણમાં થાય છે.… Read More »પપૈયાની વૈજ્ઞાનિક ખેતી (Papaya cultivtion)
ઉધઈ એક અગત્યની બહુભોજીય રાષ્ટ્રીય જીવાત છે. ઉષ્ણકટિબંધના પરદેશોમાં જમીનમાં રાફડો બનાવી રહેતી ઉધઈ શેરડી, મગફળી, કપાસ, ઘઉં, મકાઈ, ભીંડા, રીંગણ, મરચી, ફળઝાડ અને સુશોભનના… Read More »ખેતી પાકોમાં ઉધઈનુ નુક્સાન અને તેનુ સંકલીત નિયંત્રણ (termite control)
અડદ એ એક કઠોળ છે. આનું શાસ્ત્રીય નામ વીગ્ના મુંગો છે. આને અંગ્રેજીમાં બ્લેક ગ્રામ અથવા બ્લેક લેન્ટીલ નામે ઓળખાય છે. આ કઠોળ દક્ષિણી એશિયામામ્… Read More »અડદની વૈજ્ઞાનિક ખેતી (Black Gram Cultivation)
પાકના તંદુરસ્ત વિકાસ માટે તેમજ જમીનની જાળવણી માટે પાકને જરૂરિયાત મુજબનું પિયત આધુનિક પિયત પદ્ધતિ જેવીકે ટપક સિંચાઈ પદ્ધતિ, ફુવારા પિયત પદ્ધતિથી આપવું જોઈએ જેથી… Read More »શિયાળુ પાકોમાં પિયત કયારે આપવું?
શિયાળુ પાકો જેવા કે ઘઉં, ચણા, રાઇ, જીરૂ, લસણ, ડુંગળી, ઇસબગુલ, ચિકોરી અને બટાટાના પાકમાં નિંદણ નિયંત્રણ (weed control) માટે કેવા પ્રકારની પદ્ધતિ ઉતમ તેમજ… Read More »શિયાળુ પાકોમાં નિંદણ નિયંત્રણ (weed control)
હાલની આધુનિક ખેતી પદ્ધતિમાં ટૂંકાગાળામાં વધુ ઉત્પાદન આપતી પાકોની જાતો તેમજ ઘનિષ્ઠ ખેતી પદ્ધતિ દ્વારા એકમ વિસ્તારમાં વર્ષમાં એક કરતાં વધારે વખત પાકોનું વાવેતર કરવામાં… Read More »શિયાળુ પાકોમાં પોષણ વ્યવસ્થા (nutrition management)
આજકાલ શાકભાજીના નવા પાકો જેવા કે ચેરી ટામેટાં, ઘરકીન, બેબીકોર્ન, સ્વીટકોર્ન, લાલ કોબીજ, ચાઈનીઝ કોબીજ, લીક વગેરેની ખેતી જૂજ ખેડૂતો કરવા લાગ્યા છે. આ પાકોમાં… Read More »ચાઈનીઝ કોબીજ (Chinese cabbage) – ખેડુતો માટે નફાકારક શાક્ભાજી
રાઇ (Mustard) એક અગત્યનો શિયાળુ પાક છે. આવો આપણે રાઇની વૈજ્ઞાનિક ખેતી કેવી રીતે કરવી એ જાણીએ. સુધારેલ જાતોની પસંદગી ગુજરાત કૃષિ યુનિવર્સિટી દ્વારા રાઈની… Read More »રાઇની (Mustard) વૈજ્ઞાનિક ખેતી
શાકભાજી અને મસાલા માટે વપરાતી મેથી (fenugreek) એક અદભૂત એૌષધ છે અને અગત્યનો શિયાળુ પાક છે. ડોકટરો અને વૈજ્ઞાનિકો આ લીલી તેમજ સુકી મેથીનો ઉપયોગ… Read More »મેથીની (fenugreek) વૈજ્ઞાનિક ખેતી
ગુજરાત રાજ્યના સૌરાષ્ટ્ર અને દક્ષિણ ગુજરાત વિસ્તારમાં રવિ ઋતુ દરમ્યાન ડુંગળી (red onion) ઉગાડતા ખેડૂતો માટે જૂનાગઢ કૃષિ યુનિવર્સિટી, જૂનાગઢના શાકભાજી સંશોધન કેન્દ્ર દ્વારા તાજેતરમાં… Read More »શિયાળુ ડુંગળીની રોગપ્રતિકારક નવી જાત – ગુજરાત જૂનાગઢ લાલ-ડુંગળી-૧૧ (red onion)
ખેડુતમિત્રો, ઘંઉ (wheat) એ એક અગત્યનો શિયાળુ પાક છે. તેની વૈજ્ઞાનિક ખેતી કરી સારું ઉત્પાદન મેળવી શકાય. ઘંઉના પાક માટે ભલામણ કરેલ ખેતી પધ્ધતી નીચે… Read More »શિયાળુ ઘંઉની (wheat) ખેતી
ગુજરાત રાજ્યમાં શિયાળુ કઠોળ વર્ગના પાકોમાં ચણા (chickpea) ખૂબ જ મહત્વનું સ્થાન ધરાવે છે. રાજ્યમાં અંદાજે ૧.૫૦ લાખ હેક્ટરમાં ચણાનું વાવેતર કરવામાં આવે છે અને… Read More »શિયાળુ ચણાની (chickpea) વૈજ્ઞાનિક ખેતી
મિત્રો, ચોમાસાની મોસમમાં વેલાવાળા શાકભાજીનું ઉત્પાદન મેળવવા માટે વિવિધ ક્રુષિ યુનિવર્સિટી દ્વારા નિચે મુજબની ભલામણ કરવામાં આવેલ છે. ભલામણ કરેલ જાતો દુધીઃ આણંદ દુધી-૧, પુસા… Read More »ચોમાસુ વેલાવાળા શાકભાજીના પાકમાં વધુ ઉત્પાદન લેવા માટેની ભલામણો
છેલ્લા કેટલાક સમયથી કપાસમાં ઘનિષ્ઠ ખેતી પદ્ધતિથી (High density planting) એટલે કે સાંકડા ગાળે વાવેતરની પદ્ધતિ ચર્ચાનો વિષય બન્યો છે. ઘનિષ્ઠ ખેતી પદ્ધતિની અંદર એકમ… Read More »બીટી કપાસની ઘનિષ્ઠ ખેતી પધ્ધતિ (High Density planting)
દિવેલા (castor) એ ગુજરાતનો અગત્યનો બિન ખાદ્ય તેલીબિયાં પાક છે. ઓછા વરસાદ સામે ટકી રહેવાની શકિત, ઓછા ખર્ચે વધુ આર્થિક વળતર, ઓછા રોગ-જીવાતના પ્રશ્નોને કારણે… Read More »દિવેલાની (castor) વૈજ્ઞાનિક ખેતી
ગુજરાતમાં કપાસનો પાક ખેડુતો માટે આગવું સ્થાન ધરાવે છે. આજે મોટાભાગના વિસ્તારમાં બીટી (BT Cotton) જાતોનું વાવેતર કરવામાં આવે છે. બીટી જાતોના આગમન પછી કપાસની… Read More »બીટી ક્પાસનું (BT Cotton) ઉત્પાદન વધારવા માટે ખાતરનું આયોજન
ગુજરાત રાજ્યમાં શાકભાજીના પાકોમાં ભીંડા ની ખેતી મોટા પ્રમાણમાં ચોમાસુ અને ઉનાળુ ઋતુમાં થાય છે. ઉનાળુ ઋતુ દરમ્યાન ભીંડાનો સારો ભાવ મળી રહેતો હોય ભીંડાની… Read More »ઉનાળુ ભીંડા ના પાકમાં સંકલિત જીવાત નિયંત્રણ
હળદર એક અગત્યનો મરી મસાલાનો પાક છે. ગુજરાત રાજયમાં મુખ્યત્વે વલસાડ, નવસારી, સુરત, પંચમહાલ, સાબરકાંઠા, આણંદ અને નડિયાદ જીલ્લાઓમાં હળદરની ખેતી થાય છે. દક્ષિણ ગુજરાતમાં… Read More »હળદરની વૈજ્ઞાનિક ખેતી (Turmeric cultivation)
ઉનાળુ, શાકભાજીની ખેતી (summer vegetable crop) વરસાદઆધારીત ન હોવાથી ચોમાસુ શાકભાજી કરતા વધારે અને ધાર્યું ઉત્પાદન મેળવી શકાય છે. ઉપરાંત રોગ-જીવાત ઓછા પ્રમાણમાં આવે છે… Read More »ઉનાળુ શાકભાજીની ખેતી (summer vegetable crop)
ખેડુતમિત્રો, આજકાલ અમેરીકન સ્વીટ કોર્નની (મીઠી મકાઇ) બહુજ ડીમાંડ છે. પાર્ટી અને લગનમાં સ્વીટ કોર્નની અવનવી વાનગીઓ બનાવવામાયં આવ છે. બાળકોથી માંડીને વડીલો સુધી બધાજ… Read More »મીઠી મકાઇ(સ્વીટ કોર્ન) ની વૈજ્ઞાનિક ખેતી કરી સમ્રુધ્ધ બનો
ખેડુતમિત્રો, સૌરાષ્ટ્ર વિસ્તારમાં આાંબાના બગીચાઓમાં કૂલભમરી (બલોસમ મીજ- Blossom Midge) નામની જીવાતનો ઉપદ્રવ વ્યાપક પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. આ જીવાતની કેરીના ઉત્પાદનમાં સારું એવું નુકશાન… Read More »આંબાના પાકમાં ફુલભમરીનું (Blossom midge) નિયંત્રણ
તલ એક અગત્યનો તેલીબિયા પાક છે. ભારતમાં મુખ્યત્વે ગુજરાત, રાજસ્થાન, ઉત્તર પ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ અને મહારાષ્ટ્રમાં તલનું વાવેતર થાય છે. આપણા દેશમાં તલ ઉગાડનાર રાજયોમાં ગુજરાત… Read More »ઉનાળુ તલની વૈજ્ઞાનિક ખેતી (summer sesame crop)
ગુજરાત રાજયમાં જીરૂના પાકમાં મુખ્ય ત્રણ રોગો જેવા મળે છે. ૧. કાળીયો અથવા ચરમી ર. ભૂકી છારો ૩. સુકારો આ રોગોને લીધે પાક ઉત્પાદન તેમજ… Read More »જીરાના પાકમાં રોગ-જીવાત નિયંત્રણ (Disease & pest control in cumin crop)
પાકના તંદુરસ્ત વિકાસ માટે તેમજ જમીનની જાળવણી માટે પાકને જરૂરિયાત મુજબનું પિયત આધુનિક પિયત પદ્ધતિ જેવીકે ટપક સિંચાઈ પદ્ધતિ, ફુવારા પિયત પદ્ધતિથી આપવું જોઈએ જેથી… Read More »શિયાળુ પાકમાં પાણીનો કાર્યક્ષમ ઉપયોગ (winter crop irrigation)
પૂર્તિ ખાતર (supplementary fertigation) એટલે પાક વાવ્યા બાદ પાકની વૃદ્ધિ દરમ્યાન આપવામાં આવતું ખાતર. જે આપવા માટે પાકનો જીવનકાળ, જમીનનો પ્રકાર, ખાતરનો પ્રકાર અને જમીનમાં… Read More »શિયાળુ પાકોમાં પુર્તિ ખાતર (supplementary fertigation in Rabi crops)
ખેડુતમિત્રો, જીરું (cumin) એ ઉત્તર ગુજરાતમાં એક અગત્યનો શિયાળુ પાક છે. જીરાના પાકની સમયસર વાવણી કરી સારી કાળજી લેવાથી વધું ઉત્પાદન મેળવી શકાય છે. જમીનની… Read More »જીરાની વૈજ્ઞાનિક ખેતી (cumin crop)
ઇસબગુલ એ એક ઓષધીય પાક છે જે કબજ, આંતરડા, પાઇલ્સ, ફિશર, બ્લ્ડ પ્રેશર અને કોલેસ્ટ્રોલ વિગેરે રોગોમાં ઉપયોગી છે. આ પાકનું વાવેતર શિયાળામાં મુખ્યત્વે ગુજરાત,… Read More »ઇસબગુલ ની ખેતી
ખેડુતમિત્રો, આ વરસે ચોમાસુ ઘણુ ખેચાયુ છે જેથી કરીને ચોમાસાનો પાક નિષ્ફળ ગયો હોયતો નવેસરથી પાક વાવવાનું આયોજન કરવું જોઇએ. નવો પાક એવો હોવો જોઇએ… Read More »ટુકા ગાળાનો ચોમાસૂ પાક – બેબી કોર્ન (Baby corn)
ચોમાસુ પાકોમાં જુદા જુદા પ્રકારના સુકારા અને મૂળખાઇ રોગ જમીન જન્ય રોગકારક જીવાણુ દ્વારા ફેલાતા હોય છે. આ રોગ દ્વારા ઘણુ જ નુકશાન થતું હોય… Read More »ચોમાસુ પાકોમાં સુકારા અને મૂળખાઇ રોગનું નિયંત્રણ
ખેડુતમિત્રો, સામાન્ય રીતે માનવામાં આવે છે કે ચોખા જલજ વનસ્પતિ છે અને સ્થગિત પાણીમાં ઉગે છે. ચોખા જલજ વનસ્પતિ નથી. તે પાણીમાં ટકે છે, પરંતુ… Read More »શ્રી પધ્ધતિથી ડાંગરનું વધુ ઉત્પાદન
ગુજરાતમાં આશરે ૨૬ લાખ હેક્ટર વિસ્તારમાં કપાસ નું વાવેતર થાય છે. કપાસ ની ખેતીમાં વાવણી થી માડીને કાપણી સુધી વિવિધ અવરોધક પરિબળો ભાગ ભજવતા હોય… Read More »કપાસમાં ગુલાબી ઇયળનું સંકલિત નિયંત્રણ (pink bollworm control)
ખેડુતમિત્રો, ગયા લેખમાં ચોમાસુ મગફળીના પાક વિશે માહિતી આપવામાં આવી હતી. મગફળીના પાક્માં જમીન જ્ન્ય રોગોનું નિયંત્રણ (soil born disease control in groundnut) કઇ રીતે… Read More »મગફળીના પાક્માં જમીન જ્ન્ય રોગોનું નિયંત્રણ (soil born disease control in groundnut)
ખેડુતમિત્રો, ચોમાસુ મગફળીનો પાક ગુજરાતના ખેડુતો માટે ખુબ અગત્યનો. મગફળીની વૈજ્ઞાનિક ખેતી (groundnut crop) કરી સારુ ઉત્પાદન મેળવી શકાય છે. જમીનની પસંદગી દરેક પ્રકારની ફળદ્રુપ… Read More »મગફળીની વૈજ્ઞાનિક ખેતી (Groundnut crop)
ખેડુતમિત્રો ચોમાસાની શરુઆત થઇ ચુકી છે અને જુલાઇ મહિના માટે ભલામણ કરેલા ખેતીના કાર્ય (recommended agriculture work for July) નિચે મુજબ છે. વિવિધ બાગતી પાકોની… Read More »જુલાઇ મહિનામાં ભલામણ કરેલા ખેતીના કાર્ય (recommended agriculture work for July)
ગુવારની ખેતી (cluster bean farming) ૯૦ થી ૯૫ ટકા ચોમાસાની ઋતુમાં વરસાદ આધારિત જ થાય છે. ગુવારની પાકની ઉત્પાદનશક્તિ વધારવા માટે કૃષિ વૈજ્ઞાનિકોએ વિકસાવેલ બિનખર્ચાળ… Read More »ચોમાસુ ગુવારની સુધારેલી ખેતી પધ્ધતિ (cluster bean farming)
રીંગણ એ શાકભાજીનો બારેમાસ ઉપલબ્ધતા ઘરાવતો અગત્યનો પાક છે. રીંગણમાંથી પોષણ માટે જરૂરી એવા બધા પોષકતત્વો મળી રહે છે. મનુષ્યની દરરોજની શાકભાજીની જરૂરિયાતોમાં રીંગણનો ફાળો… Read More »રીંગણની ખેતી (Brinjal Farming)
ખેડુતમિત્રો, આ લેખ બીટી કપાસની (BT Cotton Cultivation) ખેતી વિશે લેખમાળાનો ત્રીજો ભાગ છે. તમે ભાગ-૧ અને ભાગ-૨ સફળ કિસાનની વેબસાઇટ પર જોઇ શકો છો.… Read More »બીટી કપાસની વૈજ્ઞાનિક ખેતી પધ્ધતિ – ભાગ ૩ (BT Cotton Cultivation Part 3)
ખેડુતમિત્રો, આ લેખ બીટી કપાસની ખેતી (BT Cotton Cultivation) વિશે લેખમાળાનો બીજો ભાગ છે. તમે પહેલો ભાગ અહિં જોઇ શકો છો. કપાસની પારવણી કપાસનો યોગ્ય… Read More »બીટી કપાસની વૈજ્ઞાનિક ખેતી પધ્ધતિ – ભાગ ૨ (BT cotton cultivation – part 2)
મુખ્ય રોકડીયા પાકોમા કપાસ આગવુ સ્થાન ધરાવે છે અને દેશના અર્થકરણમાં અગત્યનો ભાગ ભજવે છે. વિશ્વના જે દેશોમાં કપાસનો પાક લેવામાં આવે છે, તેમાં વાવેતરની… Read More »બીટી કપાસની વૈજ્ઞાનિક ખેતી પધ્ધતિ – ભાગ ૧ (BT Cotton cultivation)
કપાસની બોલગાર્ડ ટેકનોલોજીના લીધે છેલ્લા ઘણા વર્ષથી આપણે આ ટેકનોલોજીના મીઠા ફળો ચાખી રહ્યા છીએ. આ ટેકનોલોજી ૨૦૦૨ થી આપણને મળી છે. બોલગાર્ડ આવતા આપણા ખંભેથી… Read More »બીટી કપાસમાં રેફયુઝનું મહત્વ (Refuge in BT cotton)
ડુંગળી એ ગુજરાતના ખેડુતો માટે એક મહત્વનો પાક છે. ડુંગળીના પાકમાં વિવિધ રોગો અને જીવાતના નિયંત્રણ માટે (pest control in onion) ખેડુતમિત્રોએ નિચે જણાવેલા પગલા લેવા… Read More »ડુંગળીના પાકમાં રોગ અને જીવાત નિયંત્રણ (pest control in Onion)
શિયાળો પૂર્ણ થઇ રહ્યો છે ત્યારે વનવગડામાં આંબા પર કેરી આવી છે. ક્યારેક બદલાતા વાતાવરણને કારણે આંબાવાડીયું રોગના ભરડામાં સપડાઇ જાય છે. જેના કારણે આંબાવાડીયામાં અનેક… Read More »આંબામાં રોગ-જીવાતનું સંકલિત નિયંત્રણ (insect control in Mango crop)
મગફળી ગુજરાત રાજ્યમાં એક મહત્વનો પાક છે. મગફળીના પાકમાં થતા વિવિધ રોગો (\(disease control in groundnut) અને તેમનું નિદાન નિચે આપ્યા પ્રમાણે છે. જમીનજન્ય રોગો… Read More »મગફળીના રોગો અને તેનું નિયંત્રણ (disease control in groundnut)
છેલ્લા બે દાયકા દરમિયાન રાસાયણિક ખાતરનો વપરાશ કૂદકે ને ભૂસકે વધતો જાય છે. પરિણામે જમીનની ઉત્પાદકતા ઘટતી જાય છે. જમીનનું ભાૈતિક બંધારણ ખરાબ થતું જાય… Read More »કપાસની સાંઠીમાંથી સેન્દ્રીય ખાતર બનાવવાની રીત (Organic fertilizer from crop remains)
મરચીની જીવાતો થ્રિપ્સ થ્રીપ્સ એક જાતની જીવાત છે જે છોડના પાન અને ફૂલમાંથી રસ ચૂસે છે જેથી કરીને પાકને નુકસાન થાય છે. ફેરરોપણી વખતે… Read More »મરચીના પાકમાં રોગ અને જીવાતનું નિયંત્રણ (Chili crop protection)
ગુવાર કઠોળ વર્ગનો અગત્યનો પાક છે. જેની કુમળી શિંગોનો ઉપયોગ શાકભાજી તરીકે થાય છે. તેમજ સૂકા બીજનો ઉપયોગ પશુના ખાણદાણ માટે થાય છે. કઠોળ વર્ગનો… Read More »ગુવારની ખેતી (Guar cultivation)
શાકભાજીમાં સરગવાની શીંગ વિશિષ્ટ સ્થાન ઘરાવે છે. સરગવો અને બહુવર્ષાયુ અસંખ્ય નાના નાના પાન ઘરાવતું, આઠથી દશ મીટર ઊંચું, શાખાવાળું, સદાપણી ઝાડ છે. જે મોરોંગેસી… Read More »સરગવાની ખેતી (Drumstick cultivation): ખેડુતમિત્રો માટે પુરક આવક મેળવવા માટેની અનેરી તક
બાજરી એ ડાંગર, ઘઉં અને જુવાર પછીનો અગત્યનો ધાન્યપાક છે. દેશના સૂકા અને અર્ધસૂકા વિસ્તારમાં ખાસ કરીને રાજસ્થાન, ગુજરાત, હરીયાણા, પંજાબ, ઉત્તરપ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ અને મહારાષ્ટ્ર… Read More »બાજરીની ઉનાળુ ખેતી (summer pearl millet cultivation)
આ લેખના પહેલા ભાગમાં ખેડુતમિત્રોને ડાંગરનો પાક કઇ રીતે કરવો તે વિશે માહિતી આપવામાં આવી હતી. આ ભાગમાં ડાંગરના પાક સરંક્ષણ (Rice crop protection) વિશે… Read More »ડાંગરની ખેતી- ભાગ ૨(પાક સરંક્ષણ)
ગુજરાત રાજયમાં ચોખાનો પાક (rice cultivation) ચોમાસુ અને ઉનાળુ એમ બંને ઋતુમાં આવે છે. ઉનાળુ ડાંગરની ખેતી ખાસ કરીને જે વિસ્તારમાં ગરમીનું પ્રમાણ ઓછું હોય,… Read More »ડાંગરની ખેતી (rice cultivation) ભાગ – ૧
મરચાએ એક અગત્યના શાકભાજીનો પાક છે. તાજા લીલા મરચા શાકભાજી તરીકે તથા લાલ સુકા મરચા રસોઈને સ્વાદષ્ટિ બનાવવા તેમજ બજારમાં ઉપલબ્ધ તૈયાર વાનગીઓ (ફાસ્ટફૂડ), અથાણા… Read More »મરચાની આધુનિક ખેતી (Chilli cultivation)
ટામેટા (Tomato) ગુજરાતના ખેડુતો માટે શાકભાજીમાં એક મહત્વનો પાક છે જે સામાન્ય રીતે ચોમાસુ, શિયાળા અને ઉનાળા એમ ત્રણે રૂતુમાં ઉગડવામાં આવે છે. ટામેટાના પાક્ને… Read More »ટામેટાની ખેતી (Tomato cultivation)
ભીંડા (Ladyfinger) એ શાકભાજીનો ખરીફ તેમજ ઉનાળુ ૠતુમાં થતો અગત્યનો પાક છે. ભીંડાની લીલી કુમળી શીંગોનો ઉપયોગ શાકભાજી તરીકે કરવામાં આવે છે. ભીંડામાંથી વિટામીન એ,… Read More »વૈજ્ઞાનિક પધ્ધતિથી ભીંડાની (Ladyfinger) ખેતી
ઘાસચારા માટે જુવાર (sorghum) એક મહત્વનો પાક છે જે ચોમાસા અને ઉનાળામાં વાવણી કરી શકાય છે. હાલમાં જ્યારે પશુપાલન એક સ્વતંત્ર વ્યવસાય તરીકે પ્રસ્થાપિત થયેલ… Read More »ઘાસચારા માટે જુવારની (sorghum) ખેતી
મગનું (Moong) વાવેતર ઉત્તર ગુજરાત, ક્ચ્છ અને સૌરાસ્ટ્રમાં કરવામાં આવે છે. દક્ષિણ ગુજરાતમાં કાળા મગનું વાવેતર થાય છે. મગ એકલા અથવા આંતરપાક તરીકે ખુબ અનુકુળ… Read More »ઉનાળુ મગની (Moong) ખેતી
ઉનાળામાં તલની કઈ જાત વાવવા માટે પસંદ કરવી? ગુજરાત તલ-2 અને ગુજરાત તલ-3 નું વાવેતર કરી શકાય. ગુજરાત તલ-2 ઉનાળા માટે વધારે અનુકુળ છે. ઉનાળું… Read More »તલ