જીવાત અને રોગ નિયંત્રણ

રાઈમાં જીવાત અને રોગનું નિયંત્રણ (Insect and Disease Control in Mustard)

ખેડૂતમિત્રો રાઈના (mustard) પાકમાં રોગ અને જીવાતનું અસરકારક નિયંત્રણ કરવું જરૂરી છે. રાઈના(mustard) પાકમાં થતા વિવિધ રોગ અને જીવાતનું નિયંત્રણ કેવી રીતે કરવું એ જાણો.… Read More »રાઈમાં જીવાત અને રોગનું નિયંત્રણ (Insect and Disease Control in Mustard)

cumin

જીરામાં જીવાત અને રોગનું નિયંત્રણ (Insect and Disease Control in Cumin)

ખેડૂતમિત્રો જીરાના (cumin) પાકમાં રોગ અને જીવાતનું અસરકારક નિયંત્રણ કરવું જરૂરી છે. જીરાના(cumin)પાકમાં થતા વિવિધ રોગ અને જીવાતનું નિયંત્રણ કેવી રીતે કરવું એ જાણો. મોલો… Read More »જીરામાં જીવાત અને રોગનું નિયંત્રણ (Insect and Disease Control in Cumin)

ઘઉંના પાકમાં જીવાત અને રોગોનું નિયંત્રણ (Insect and Disease control in wheat)

જો ઘંઉના (wheat) પાકમાં જીવાત અને રોગોનું સમયસર નિયંત્રણ ના કરવામાં આવે થઈ ખેડૂતોને ઘણું નુકસાન થઇ શકે છે. ઘંઉમાં (wheat) થતા રોગ જેવાકે સુકારો… Read More »ઘઉંના પાકમાં જીવાત અને રોગોનું નિયંત્રણ (Insect and Disease control in wheat)

કપાસની ગુલાબી ઈયળના (pink worm) જીવનચક્રનું નિયંત્રણ

મુખ્ય રોકડીયા પાકોમાં આગવું સ્થાન ધરાવતા કપાસના પાકને ખેડૂતો ‘સફેદ સોનું’ પણ કહે છે. કપાસની ખેતીમાં બદલાતા જતા પરિબળો જેવા કે, નવી જાતોની આડેધડ વાવણી,… Read More »કપાસની ગુલાબી ઈયળના (pink worm) જીવનચક્રનું નિયંત્રણ

કીટનાશકોના (pesticide) અસરકારક ઉપયોગમા ધ્યાનમાં રાખવાની બાબતો

પાક ઉત્પાદન વધારે મેળવવા માટે પાક સંરક્ષણ અંગેની સાચી સમજ હોવી ખુબ જ જરૂરી છે. કીટનાશક (pesticide) માટે જુદી જુદી પધ્ધતિઓ અપનાવવામાં આવે છે. તેમાની… Read More »કીટનાશકોના (pesticide) અસરકારક ઉપયોગમા ધ્યાનમાં રાખવાની બાબતો

સજીવ ખેતીમાં સીતાફળનો જંતુનાશક (insecticide) તરીકે ઉપયોગ

હરિતક્રાંતિ બાદ રાસાયણિક જંતુનાશકોનો ખૂબ જ વધુ પ્રમાણમાં અને આડેધડ ઉપયોગ થતો આવ્યો છે પરિણામે જંતુઓમાં પ્રતિકારકતા, વસ્તી વિસ્ફોટ અને વાતાવરણમાં રાસાયણિક કીટનાશકોના અવશેષો એ… Read More »સજીવ ખેતીમાં સીતાફળનો જંતુનાશક (insecticide) તરીકે ઉપયોગ

ખેતી પાકોમાં નુકશાન કરતી વિવિધ પરજીવી વનસ્પતિઓ (parasitic plant)

ખેડુતમિત્રો, ખેતીમાં વિવિધ પ્રકારની પરોપકારી વનસ્પતિઓ (parasitic plants) ઘણું નુકસાન કરી શકે છે. આ વનસ્પતિઓનું તેમનું નિયંત્રણ કેવી રીતે કરવું એ જાણો. અમરવેલ (સંપૂર્ણ થડ પરજીવી) ઓળખ… Read More »ખેતી પાકોમાં નુકશાન કરતી વિવિધ પરજીવી વનસ્પતિઓ (parasitic plant)

શિયાળુ પાકોમાં નિંદણ નિયંત્રણ (weed control)

શિયાળુ પાકો જેવા કે ઘઉં, ચણા, રાઇ, જીરૂ, લસણ, ડુંગળી, ઇસબગુલ, ચિકોરી અને બટાટાના પાકમાં નિંદણ નિયંત્રણ (weed control) માટે કેવા પ્રકારની પદ્ધતિ ઉતમ તેમજ… Read More »શિયાળુ પાકોમાં નિંદણ નિયંત્રણ (weed control)

જંતુનાશક દવાનો છંટકાવ કરતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવાની બાબતો (pesticide safety)

ખેડુતમિત્રો, તમે હમણા મહારાષ્ટ્રમાં જંતુનાશક દવાની ઝેરી અસરથી થોડા ખેડુતોની આકસ્મીક મોતના સમાચાર સાંભળ્યા હશે. વૈજ્ઞાનિક સંશોધન મુજબ યોગ્ય પ્રમાણમાં જંતુનાશકોનો ઉપયોગ કરી રોગ જીવાત… Read More »જંતુનાશક દવાનો છંટકાવ કરતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવાની બાબતો (pesticide safety)

જીવાત નિયંત્રણમાં લીમડાનો ઉપયોગ (pest control using neem)

આપણા વિસ્તારમાં જોવા મળતી વિવિધ વનસ્પતિઓ જેવી કે લીમડો, કણજી, નફફટીયો, અરડૂસી, પીળી કરેણ, સેવંતી, બોગનવેલીયા, મત્સયગંધાતી, ફૂદીનો, ધત્રો, ડમરો, લસણ, આંકડો, તમાકુ, સીતાફળી, કડવા… Read More »જીવાત નિયંત્રણમાં લીમડાનો ઉપયોગ (pest control using neem)

cumin

જીરાના પાકમાં રોગ-જીવાત નિયંત્રણ (Disease & pest control in cumin crop)

ગુજરાત રાજયમાં જીરૂના પાકમાં મુખ્ય ત્રણ રોગો જેવા મળે છે. ૧. કાળીયો અથવા ચરમી ર. ભૂકી છારો ૩. સુકારો આ રોગોને લીધે પાક ઉત્પાદન તેમજ… Read More »જીરાના પાકમાં રોગ-જીવાત નિયંત્રણ (Disease & pest control in cumin crop)

જીવાત નિયંત્રણ વ્યવસ્થામાં પિંજરપાકનું (trap crop) મહત્વ

આધુનિક ખેતીમાં વધુ પાક ઉત્પાદન મેળવવા માટે પાક સંરક્ષણ એક અગત્યનું અને અનિવાર્ય અંગ બની ગયું છે તેમ કહીએ તો પણ કાંઈ ખોટું નથી. પાક… Read More »જીવાત નિયંત્રણ વ્યવસ્થામાં પિંજરપાકનું (trap crop) મહત્વ

ખેતીમાં નુકસાન કરતી જીવાતના નિયંત્રણ માટે વિષ પ્રલોભિકાનો (poison bait) ઉપયોગ

ખેતી પાકોમાં નુકસાન કરતા કીટકો અને બીજા પ્રાણીઓના નિયંત્રણ માટે જુદા જુદા રસાયણોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આવા કીટકો (જીવાતો) અને પ્રાણીઓની ખાસ પ્રકારે નુકસાન… Read More »ખેતીમાં નુકસાન કરતી જીવાતના નિયંત્રણ માટે વિષ પ્રલોભિકાનો (poison bait) ઉપયોગ

ચોમાસુ પાકોમાં સુકારા અને મૂળખાઇ રોગનું નિયંત્રણ

ચોમાસુ પાકોમાં જુદા જુદા પ્રકારના સુકારા અને મૂળખાઇ રોગ જમીન જન્ય રોગકારક જીવાણુ દ્વારા ફેલાતા હોય છે. આ રોગ દ્વારા ઘણુ જ નુકશાન થતું હોય… Read More »ચોમાસુ પાકોમાં સુકારા અને મૂળખાઇ રોગનું નિયંત્રણ

કપાસમાં ગુલાબી ઇયળનું સંકલિત નિયંત્રણ (pink bollworm control)

ગુજરાતમાં આશરે ૨૬ લાખ હેક્ટર વિસ્તારમાં કપાસ નું વાવેતર થાય છે. કપાસ ની ખેતીમાં વાવણી થી માડીને કાપણી સુધી વિવિધ અવરોધક પરિબળો ભાગ ભજવતા હોય… Read More »કપાસમાં ગુલાબી ઇયળનું સંકલિત નિયંત્રણ (pink bollworm control)

મગફળીના પાક્માં જમીન જ્ન્ય રોગોનું નિયંત્રણ (soil born disease control in groundnut)

ખેડુતમિત્રો, ગયા લેખમાં ચોમાસુ મગફળીના પાક વિશે માહિતી આપવામાં આવી હતી. મગફળીના પાક્માં જમીન જ્ન્ય રોગોનું નિયંત્રણ (soil born disease control in groundnut) કઇ રીતે… Read More »મગફળીના પાક્માં જમીન જ્ન્ય રોગોનું નિયંત્રણ (soil born disease control in groundnut)

જૈવિક નિયંત્રણ (bio-control): ટ્રાઇકોડર્મા ફુગ દ્વારા અન્ય રોગકારક ફુગનું નિયંત્રણ

રાસાયણિક ખાતરો, કીટકનાશકો, રોગનાશકો તથા જંતુનાશક દવાઓના અતિશય અને આડેધડ ઉપયોગ કરવાથી પર્યાવરણ અને મનુષ્યજીવન ઉપર અવળી અસર પડી છે. હરિયાળી ક્રાંતિને કારણે રાસાયણિક ખાતરો… Read More »જૈવિક નિયંત્રણ (bio-control): ટ્રાઇકોડર્મા ફુગ દ્વારા અન્ય રોગકારક ફુગનું નિયંત્રણ

ડુંગળીના પાકમાં રોગ અને જીવાત નિયંત્રણ (pest control in Onion)

ડુંગળી એ ગુજરાતના ખેડુતો માટે એક મહત્વનો પાક છે. ડુંગળીના પાકમાં વિવિધ રોગો અને જીવાતના નિયંત્રણ માટે (pest control in onion) ખેડુતમિત્રોએ નિચે જણાવેલા પગલા લેવા… Read More »ડુંગળીના પાકમાં રોગ અને જીવાત નિયંત્રણ (pest control in Onion)

આંબામાં રોગ-જીવાતનું સંકલિત નિયંત્રણ (insect control in Mango crop)

શિયાળો પૂર્ણ થઇ રહ્યો છે ત્યારે વનવગડામાં આંબા પર કેરી આવી છે. ક્યારેક બદલાતા વાતાવરણને કારણે આંબાવાડીયું રોગના ભરડામાં સપડાઇ જાય છે. જેના કારણે આંબાવાડીયામાં અનેક… Read More »આંબામાં રોગ-જીવાતનું સંકલિત નિયંત્રણ (insect control in Mango crop)

મગફળીના રોગો અને તેનું નિયંત્રણ (disease control in groundnut)

મગફળી ગુજરાત રાજ્યમાં એક મહત્વનો પાક છે. મગફળીના પાકમાં થતા વિવિધ રોગો (\(disease control in groundnut) અને તેમનું નિદાન નિચે આપ્યા પ્રમાણે છે. જમીનજન્ય રોગો… Read More »મગફળીના રોગો અને તેનું નિયંત્રણ (disease control in groundnut)

મરચીના પાકમાં રોગ અને જીવાતનું નિયંત્રણ (Chili crop protection)

મરચીની જીવાતો   થ્રિપ્સ થ્રીપ્સ એક જાતની જીવાત છે જે છોડના પાન અને ફૂલમાંથી રસ ચૂસે છે જેથી કરીને પાકને નુકસાન થાય છે.   ફેરરોપણી વખતે… Read More »મરચીના પાકમાં રોગ અને જીવાતનું નિયંત્રણ (Chili crop protection)

ઘંઉના પાક્માં નિંદણ નીયંત્રણ કેમ કરવું

ઘંઉના પાક્માં રાસાય઼ણીક નીંદણ નીયંત્રણ માટે પેન્ડીમિથાય઼લીન સેન્દ્રીય તત્વ 600 લીટર પાણીમાં ઓગાળીને વાવણી બાદ ઘંઉ ઉગે એ પહેલા છાંટવી. ઉભા પાકમાં નિંદણ નીયંત્રણ કરવાનું… Read More »ઘંઉના પાક્માં નિંદણ નીયંત્રણ કેમ કરવું

ઘઉંના પાકમા ઉધઇનું નિયંત્રણ કઇ રીતે કરવું

(1) બિજ માવજત દ્વારા ઘઉંના બીજ્ને વાવેતરના આગલા દિવસે એન્ડોસલ્ફાન 35 ઇસી 700 મિલી દવા 5 લીટર પાણીમાં દ્રાવણ બનાવી 100 કિલોગ્રામ બીજ્ને માવજત આપવી.… Read More »ઘઉંના પાકમા ઉધઇનું નિયંત્રણ કઇ રીતે કરવું