ખેડૂતમિત્રો રાઈના (mustard) પાકમાં રોગ અને જીવાતનું અસરકારક નિયંત્રણ કરવું જરૂરી છે. રાઈના(mustard) પાકમાં થતા વિવિધ રોગ અને જીવાતનું નિયંત્રણ કેવી રીતે કરવું એ જાણો.… Read More »રાઈમાં જીવાત અને રોગનું નિયંત્રણ (Insect and Disease Control in Mustard)
ખેડૂતમિત્રો જીરાના (cumin) પાકમાં રોગ અને જીવાતનું અસરકારક નિયંત્રણ કરવું જરૂરી છે. જીરાના(cumin)પાકમાં થતા વિવિધ રોગ અને જીવાતનું નિયંત્રણ કેવી રીતે કરવું એ જાણો. મોલો… Read More »જીરામાં જીવાત અને રોગનું નિયંત્રણ (Insect and Disease Control in Cumin)
જો ઘંઉના (wheat) પાકમાં જીવાત અને રોગોનું સમયસર નિયંત્રણ ના કરવામાં આવે થઈ ખેડૂતોને ઘણું નુકસાન થઇ શકે છે. ઘંઉમાં (wheat) થતા રોગ જેવાકે સુકારો… Read More »ઘઉંના પાકમાં જીવાત અને રોગોનું નિયંત્રણ (Insect and Disease control in wheat)
મુખ્ય રોકડીયા પાકોમાં આગવું સ્થાન ધરાવતા કપાસના પાકને ખેડૂતો ‘સફેદ સોનું’ પણ કહે છે. કપાસની ખેતીમાં બદલાતા જતા પરિબળો જેવા કે, નવી જાતોની આડેધડ વાવણી,… Read More »કપાસની ગુલાબી ઈયળના (pink worm) જીવનચક્રનું નિયંત્રણ
ખેડૂતમિત્રો, ગાજર ઘાસ અથવા કોંગ્રેસ ઘાસ (Parthenium) એક જાતનું નિંદામણ છે જે ખેતી અને જમીન માટે ખુજ નુકસાનકારક છે. આ ઘાસનો ખુબજ ઝડપથી ફેલાવો થાય… Read More »ખેતીમાં નુકસાનકારક ગાજર ઘાસ (કોંગ્રેસ ઘાસ – Parthenium) માંથી કમ્પોસ્ટ બનાવવાની રીત
પાક ઉત્પાદન વધારે મેળવવા માટે પાક સંરક્ષણ અંગેની સાચી સમજ હોવી ખુબ જ જરૂરી છે. કીટનાશક (pesticide) માટે જુદી જુદી પધ્ધતિઓ અપનાવવામાં આવે છે. તેમાની… Read More »કીટનાશકોના (pesticide) અસરકારક ઉપયોગમા ધ્યાનમાં રાખવાની બાબતો
ખેડુતમિત્રો, ખેતીમાં વિવિધ પ્રકારની પરોપકારી વનસ્પતિઓ (parasitic plants) ઘણું નુકસાન કરી શકે છે. આ વનસ્પતિઓનું તેમનું નિયંત્રણ કેવી રીતે કરવું એ જાણો. અમરવેલ (સંપૂર્ણ થડ પરજીવી) ઓળખ… Read More »ખેતી પાકોમાં નુકશાન કરતી વિવિધ પરજીવી વનસ્પતિઓ (parasitic plant)
ઉધઈ એક અગત્યની બહુભોજીય રાષ્ટ્રીય જીવાત છે. ઉષ્ણકટિબંધના પરદેશોમાં જમીનમાં રાફડો બનાવી રહેતી ઉધઈ શેરડી, મગફળી, કપાસ, ઘઉં, મકાઈ, ભીંડા, રીંગણ, મરચી, ફળઝાડ અને સુશોભનના… Read More »ખેતી પાકોમાં ઉધઈનુ નુક્સાન અને તેનુ સંકલીત નિયંત્રણ (termite control)
શિયાળુ પાકો જેવા કે ઘઉં, ચણા, રાઇ, જીરૂ, લસણ, ડુંગળી, ઇસબગુલ, ચિકોરી અને બટાટાના પાકમાં નિંદણ નિયંત્રણ (weed control) માટે કેવા પ્રકારની પદ્ધતિ ઉતમ તેમજ… Read More »શિયાળુ પાકોમાં નિંદણ નિયંત્રણ (weed control)
ખેડુતમિત્રો, તમે હમણા મહારાષ્ટ્રમાં જંતુનાશક દવાની ઝેરી અસરથી થોડા ખેડુતોની આકસ્મીક મોતના સમાચાર સાંભળ્યા હશે. વૈજ્ઞાનિક સંશોધન મુજબ યોગ્ય પ્રમાણમાં જંતુનાશકોનો ઉપયોગ કરી રોગ જીવાત… Read More »જંતુનાશક દવાનો છંટકાવ કરતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવાની બાબતો (pesticide safety)
ખેતઉત્પાદન માટે યુરીયા અને પેસ્ટીસાઇડસના વપરાશથી થતા પર્યાવરણનું નુકશાન તથા માનવ અને પશુ-પક્ષીઓને થઇ રહેલા નવા નવા રોગો દ્વારા થતા નુકસાનથી બચવા અને આજની જરૂરીયાત… Read More »ગાય આધારીત જૈવીક ખાતર અને કીટ નાશક બનાવવાની પધ્ધતી
આપણા વિસ્તારમાં જોવા મળતી વિવિધ વનસ્પતિઓ જેવી કે લીમડો, કણજી, નફફટીયો, અરડૂસી, પીળી કરેણ, સેવંતી, બોગનવેલીયા, મત્સયગંધાતી, ફૂદીનો, ધત્રો, ડમરો, લસણ, આંકડો, તમાકુ, સીતાફળી, કડવા… Read More »જીવાત નિયંત્રણમાં લીમડાનો ઉપયોગ (pest control using neem)
ખેડુતમિત્રો, સૌરાષ્ટ્ર વિસ્તારમાં આાંબાના બગીચાઓમાં કૂલભમરી (બલોસમ મીજ- Blossom Midge) નામની જીવાતનો ઉપદ્રવ વ્યાપક પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. આ જીવાતની કેરીના ઉત્પાદનમાં સારું એવું નુકશાન… Read More »આંબાના પાકમાં ફુલભમરીનું (Blossom midge) નિયંત્રણ
આધુનિક ખેતીમાં વધુ પાક ઉત્પાદન મેળવવા માટે પાક સંરક્ષણ એક અગત્યનું અને અનિવાર્ય અંગ બની ગયું છે તેમ કહીએ તો પણ કાંઈ ખોટું નથી. પાક… Read More »જીવાત નિયંત્રણ વ્યવસ્થામાં પિંજરપાકનું (trap crop) મહત્વ
ખેતી પાકોમાં નુકસાન કરતા કીટકો અને બીજા પ્રાણીઓના નિયંત્રણ માટે જુદા જુદા રસાયણોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આવા કીટકો (જીવાતો) અને પ્રાણીઓની ખાસ પ્રકારે નુકસાન… Read More »ખેતીમાં નુકસાન કરતી જીવાતના નિયંત્રણ માટે વિષ પ્રલોભિકાનો (poison bait) ઉપયોગ
ચોમાસુ પાકોમાં જુદા જુદા પ્રકારના સુકારા અને મૂળખાઇ રોગ જમીન જન્ય રોગકારક જીવાણુ દ્વારા ફેલાતા હોય છે. આ રોગ દ્વારા ઘણુ જ નુકશાન થતું હોય… Read More »ચોમાસુ પાકોમાં સુકારા અને મૂળખાઇ રોગનું નિયંત્રણ
ગુજરાતમાં આશરે ૨૬ લાખ હેક્ટર વિસ્તારમાં કપાસ નું વાવેતર થાય છે. કપાસ ની ખેતીમાં વાવણી થી માડીને કાપણી સુધી વિવિધ અવરોધક પરિબળો ભાગ ભજવતા હોય… Read More »કપાસમાં ગુલાબી ઇયળનું સંકલિત નિયંત્રણ (pink bollworm control)
ખેડુતમિત્રો, ગયા લેખમાં ચોમાસુ મગફળીના પાક વિશે માહિતી આપવામાં આવી હતી. મગફળીના પાક્માં જમીન જ્ન્ય રોગોનું નિયંત્રણ (soil born disease control in groundnut) કઇ રીતે… Read More »મગફળીના પાક્માં જમીન જ્ન્ય રોગોનું નિયંત્રણ (soil born disease control in groundnut)
રાસાયણિક ખાતરો, કીટકનાશકો, રોગનાશકો તથા જંતુનાશક દવાઓના અતિશય અને આડેધડ ઉપયોગ કરવાથી પર્યાવરણ અને મનુષ્યજીવન ઉપર અવળી અસર પડી છે. હરિયાળી ક્રાંતિને કારણે રાસાયણિક ખાતરો… Read More »જૈવિક નિયંત્રણ (bio-control): ટ્રાઇકોડર્મા ફુગ દ્વારા અન્ય રોગકારક ફુગનું નિયંત્રણ